BRISEL – U „pismu iz Sandžaka“, briselski Politico detaljno i sa lica mesta prikazuje stanje u Sandžaku, regionu u Srbiji u kojem su muslimani etnička većina i koji je po mnogo čemu drugačiji od ostatka zemlje.
Kako se u uvodnim rečima ističe, to što ovo područje nije bilo zahvaćeno građanskim ratovima na prostoru bivše Jugoslavije ne znači da ne nosi ožiljke tog vremena. Naime, ova pretežno muslimanska regija danas se prostire u dve zapadno balkanske države, Srbiji i Crnoj Gori, a u prvoj, kako ističe Politico, suočava se sa mnogobrojnim problemima.
Ono što predstavnici muslimanske većine ističu je osećaj odbačenosti. Kako jedan od njih, tridesetjednogodišnji Dženan Hajrović, kaže za Politico „U ovom području nije bilo sukoba, ali ako se Novi Pazar spominje na vestima, to je u negativnom kontekstu. Sandžak je crna ovca Srbije.“ Ipak, region je poznat po konstantoj težnji za ostvarivanje autonomije, pa nas članak podseća na nezvanični referendum za nezavisnost održan u oktobru 1991. godine, koji je podržalo više od 90% izašlih, ali je od države Srbije uskoro označen kao neustavan. Danas bi, kako politiički analitičar iz Sarajeva, Srećko Latal, ističe „bilo kakav pokušaj dobijanja nezavisnosti Sandžaka bio završen krvavim obračunima“.
Ipak, ranije pomenuti Hajrović zajedno sa sugrađanima radi na promeni percepcije o njihovom gradu i zajednici kojoj pripadaju, iscrtavanjem murala na kojima su prikazani heroji njihove zajednice, odnosno obični ljudi današnjice koji se bore za lepšu sliku njihovog Novog Pazara. Tako i mladi arhitetka Tarik Brunčević, povratnik iz Nemačke, ističe da pored mnogo problema, poput nefunkcionalnog sistema i korupcije, borba za isticanje pravih heroja i dalje traje.
Za Politico je govorio i gradonačelnik Novog Pazara Nihat Biševac i istakao da je „Novi Pazar bio centar trgovačkih puteva sve dok sa padom Jugoslavije nije postao granično područje između Kosova, Crne Gore, Bosne i Srbije.“ Kako bi se takvo stanje popravilo, a čitava regija prosperirala neophodno je da Sandžak postane prekogranična regija po ugledu na primere regionalizacije u Evropskoj Uniji, piše Politico. Tako bi put do razvojnih fondova EU bio olakšan. Ovo bi omogućilo ekonomski prosperitet ovoj oblasti, zbog čega je upravo ova inicijativa bila nosilac programske platforme Božnjačke demokratske zajednice i njenog predsednika Muamera Zukorlića na parlamentarnim izborima u Srbiji 2016. godine. Kako ističe Biševac, Zukorlić- koji podržava srpskog premijera Aleksandra Vučića je sada kao predstavnik u parlamentu uključen u sve. Ostaje da se vidi da li će Zukorlićev angažman doneti preko potrebne investicije u Sandžak.
I ako je činjenica da postoji viševekovni suživot Bošnjaka i Srba na ovom geografskom području ono i danas nosi razne probleme, poput onog o prihvatanja kulturoloških razlika i praksi kao što je nošenje hidžaba. To Politico ističe kroz svedočenje mlade novinarke Nusrete Hudović koja kaže da „kada odem u drugi grad u Srbiji sa hidžabom, gledaju me kao da sam sa marsa“ . Loša slika o Bošnjacima, podseća Politico, podsticana je informacijama o desetinama ljudi koji su otišli da ratuju u Siriji, ali i time što je jedan od glavnih organizatora napada na ambasadu SAD 2011. godine bio Mevlid Jašarević, Novopazarac. Takođe i podsećanjem da je značajan broj Bošnjaka iz Pazara učestvovao u građanskim ratovima 90ih, iako nisu vođeni na njihovom području.
Za razliku od starih vremena kojih se obični građani rado sećaju, kao „dobrog Titovog vremena kojeg sada nema“, mladi Bošnjaci gledaju u potpuno drugom smeru. U skladu sa istaknutim religijskom osećanjem njihovi pogledi mnogo su više usmereni prema Sarajevu i Istanbulu, nego prema Beogradu. Takođe, oni blagonaklono posmatraju izbeglice koje uglavnom dolaze iz muslimanskih područja i koliko je moguće brinu o njima.
Ipak, Politico „Pismo iz Sandžaka“ zaključuje u pozitivnom tonu navodeći reči Hrmak Cemala: „Milošević je želeo da nas razdvoji, ali nije uspeo u tome. Želeli su da podstaknu neslaganja ovde, ali nije uspelo. Čak ni sada ne gledamo jedni na druge (srpska i bošnjačka strana zajednica) na taj način. Živimo zajedno.“