PODGORICA – Jovana Marović, ekspertkinja za pravo o situaciji u Crnoj Gori i Srbiji kaže da iako i Crna Gora i Srbija već izvjesno vrijeme pregovaraju o članstvu u Evropskoj uniji, rezultati u oblastima koje se odnose na vladavinu prava su izuzetno ograničeni.
Kao i sve države Zapadnog Balkana, obije imaju elemente zarobljenih država, preplitanje javnog i privatnog interesa, korupciju na svim nivoima, veze vlasti sa organizovanim kriminalom, baš kao što je to i prepoznala Evropska komisija početkom godine. Uzimajući u obzir ove probleme jasno je da napretka nema, kao i da su se sve aktivnosti koje su sprovedene pod geslom reformi odnosile i uticale isključivo na tehničke izmjene, unapređenje legislative, ili jednom riječju više su kozmetičke prirode budući da ne proizvode nikakve efekte u praksi, ocenjuje za Danas Jovana Marović, izvršna direktorka Politikon mreže iz Crne Gore i članica radne grupe za Poglavlje 23 u pregovorima o članstvu te države u EU.
Marović naglašava da su „najbolji indikator stanja vladavine prava gotovo svakodnevni napadi na nezavisne medije, civilno društvo, negativne kampanje koje vode mediji bliski vlasti, atmosfera stalnog zastrašivanja i targetiranja neprijatelja“.
– Takođe, i u Crnoj Gori i Srbiji institucije su visoko politizovane, građani nemaju povjerenja u njihov rad, odgovornost na svim nivoima izostaje, a oni koji krše zakone umjesto da budu kažnjeni, najčešće budu nagrađeni ili samo „zarotirani“ s jedne pozicije na drugu. Zajedničko za Crnu Goru i Srbiju je i to što vladajuće partije u ovim državama nisu samo nedemokratske po načinu vladanja, već i po načinu na koji su izabrane. Drugim riječima, obrasci su isti, a „napredak“ sličan, smatra naša sagovornica.
Upitana šta su ključni zadaci CG i Srbije u narednim mesecima u domenu vladavine prava, Marović ukazuje da je to definisano „prelaznim mjerilima, s obzirom na to da nema daljeg napretka, odnosno dobijanja završnih mjerila, u procesu pregovora do njihovog ispunjavanja“. „Uzimajući u obzir da se ova mjerila odnose na, recimo, jačanje nezavisnosti pravosuđa, slobodu medija i izražavanja ili mjerljive rezultate u borbi protiv korupcije, potrebni su mnogo veći napori i sprovođenje aktivnosti u dužem vremenskom periodu kako bi se napravio otklon u odnosu na dosadašnje prakse i uvjerila i javnost i EU u odlučnost da one budu suzbijene“, napominje sagovornica Danasa.